IOC-subsidie levert naast app-kennis ook een Besliswijzer Zorgtechnologieën op
Samen met haar collega’s van Ergotherapiepraktijk Zuid-Limburg maakte Lonneke Cremers gebruik van de Implementatie- en Opschalingscoaching Ouderen Thuis. Dat leverde een diepgaand inzicht op hoe de TimeSteps-app in te zetten voor cliënten met de ziekte van Parkinson. Het project leverde ook een bonus op; de Besliswijzer Zorgtechnologieën. Deze besliswijzer biedt zorgprofessionals een overzicht van verschillende technische hulpmiddelen en apps, inclusief een toelichting over welke toepassing in welke situatie het meest geschikt is. Zorg voor innoveren sprak met Lonneke over haar ervaringen.
De TimeSteps-app heeft meerdere functies, die zowel door de cliënt als de mantelzorger gebruikt kunnen worden. De app helpt beiden door overzicht te creëren over de planning, organisatie van de dag en het besef van tijd. ‘Ik zie voornamelijk cliënten met de ziekte van Parkinson,’ vertelt ergotherapeut Lonneke. ‘Tijdens het project heb ik mijn aandacht vooral op hen gericht. Maar ook ouderen en mensen met cognitieve problemen werden betrokken.’ De app zorgt ervoor dat gebruikers langer zelfredzaam kunnen zijn. Dat was voor Lonneke en haar team de aanleiding om de app beter te leren kennen en gerichter in te zetten. Met ondersteuning vanuit de IOC-subsidie konden Lonneke en haar collega’s hiermee aan de slag.
Realistische verwachtingen
‘De coach heeft zich allereerst gericht op verwachtingsmanagement,’ licht Lonneke toe. ‘Je hebt vaak een bepaald beeld van wat zo’n app allemaal kan. Maar we hebben maar beperkte tijd om allerlei verschillende apps te leren kennen. Onze coach heeft ons daarom vanaf de start van het project geholpen om een realistisch doel te stellen. Want naast TimeSteps zijn er nog veel andere apps. Samen hebben we besloten ons vooral op die ene app te richten. Daarnaast heeft ze ons geholpen om de stappen die je dan het beste kunt doorlopen, praktisch vorm te geven.’
Eigen kennis verbeterd
Het traject heeft Lonneke veel extra kennis over de app opgeleverd. ‘Ik wist in grote lijnen wel wat de app deed en wat je ermee zou kunnen. Maar tijdens het project ontdekte ik hoe belangrijk het is om echt alle ins en outs te leren kennen. Alleen dan kun je die kennis goed overbrengen en iemand anders de app met zelfvertrouwen aanleren.’
De TimeSteps-app biedt een overzicht van zorgtaken, een agenda en een planning, en geeft herinneringen, bijvoorbeeld voor medicatie of eettijden. Zo helpt de app structuur te bieden in de dag en draagt hij bij aan de zelfredzaamheid van de cliënt.
Het bedrijf achter TimeSteps heeft extra uitleg gegeven over de app, zodat Lonneke en haar collega’s beter kunnen inschatten voor wie de app geschikt is. Bijvoorbeeld voor cliënten die, ondanks cognitieve problemen, al gewend zijn om een mobiele telefoon te gebruiken. Voor hen verandert er niet veel wanneer ze een nieuwe app gaan gebruiken. Lonneke: ‘Die hoef je eigenlijk niets nieuws aan te leren, behalve dat ze de routine volhouden om hun telefoon bij zich te houden. Dat maakt het een stuk makkelijker.’
Grootste uitdaging
Dat de digitale vaardigheden per persoon sterk verschillen, blijft een uitdaging. ‘Cognitieve problemen uiten zich bij iedereen op een andere manier,’ licht Lonneke toe. ‘Het is daarom telkens een afweging of het gebruik van de app past binnen iemands routine en of diegene überhaupt nog in staat is de app makkelijk eigen te maken. Dat is vanuit de eerstelijnszorg wel de grootste uitdaging.’
Succes
Het succes van dit IOC-traject laat zich niet makkelijk in cijfers uitdrukken. Er was vooraf geen concrete doelstelling, zoals het aantal gebruikers van de app. Lonneke: ‘Ieder persoon en iedere situatie is echt heel anders. En omdat we met ouderen werken, die niet altijd openstaan voor verandering, was het heel lastig om daar van tevoren iets concreets aan te koppelen. Maar we hebben wel bereikt dat we het gebruik van de app ook kunnen aanleren aan mensen die moeite hebben met verandering. De implementatietools rondom de TimeSteps-app hebben daar enorm bij geholpen.
Inmiddels ben ik betrokken bij zes echtparen die de app actief gebruiken. Daarmee komen zij nu beter de dag door en daar ben ik best trots op.’
Besliswijzer Zorgtechnologieën
Het proces van het leren kennen van een nieuwe app en het bepalen voor wie de app geschikt is, leidde tot een mooi bijproduct van dit IOC-traject. Lonneke vertelt: ‘Doordat ik de app veel meer ben gaan gebruiken, vielen me allerlei dingen op. Zaken die we zouden kunnen toevoegen en die van grote meerwaarde zijn. Dat heb ik dan ook teruggekoppeld aan TimeSteps.’
In breder verband zijn Lonneke en haar collega’s ook naar andere technologische en digitale hulpmiddelen gaan kijken. Hoe kun je wat er tegenwoordig allemaal bestaat aan techniek, breder inzetten bij ouderen? werd een nieuw doel. Daarom hebben mijn collega’s en ik, samen met de Online Zorginnovator, de Besliswijzer Zorgtechnologieën opgezet.’
Dit beslismodel, aangevuld met praktische handleidingen, maakt de implementatie van zorginnovaties eenvoudiger. Ergotherapeuten krijgen hiermee beter inzicht in de mogelijkheden en leren hoe zij innovaties succesvol kunnen toepassen. Dit heeft geleid tot vanzelfsprekender en gerichter advies aan cliënten, passend bij hun persoonlijke situatie. De besliswijzer kan ook andere zorgprofessionals inspireren bij het vroegtijdig realiseren van cliëntgerichte innovaties.
Stok achter de deur
Terugkijkend is Lonneke erg blij met de rol die de coach in dit traject heeft gespeeld. ‘Ze zorgde ervoor dat we een haalbaar doel stelden en realistisch keken naar de tijd die we beschikbaar hadden. Daardoor werd het makkelijker om dat doel ook echt te behalen. Ik was daar iets te enthousiast in. Zonder de coach had ik dit niet op dezelfde manier kunnen oppakken. Het is goed om een stok achter de deur te hebben, om er tijd voor te maken en na te denken over hoe je het gaat aanpakken en in welke stappen. Anders had ik zelf nog steeds niet zoveel gebruikgemaakt van deze app!’
