Transcriptie: Medische technologie en het investeringsklimaat
Host: Luc
Gast 1: Alwin
Gast 2: Rutger
Luc: Zorg voor Innoveren is het centrale aanspreekpunt van de overheid voor jou als zorginnovator. We leveren advies op maat, bieden toegang tot een uitgebreid netwerk en hebben interessante regelingen die van jouw innovatie een succes helpen maken. Welkom bij deze achtste aflevering van Zorg voor Innoveren, de podcast. Dit is tegelijk de afsluiter van ons drieluik over de Medical Device Regulation of MDR. Mijn naam is Luc van den Abeelen en ik ben vandaag weer jullie host.
Het thema medische technologie of medtech biedt talrijke kansen voor zorginnovatoren, zolang die maar op de hoogte zijn van wet en regelgeving en bereid zijn klinisch onderzoek te doen. Daarnaast is het voor ondernemers belangrijk om het investeringsklimaat te kennen en daarover hoor je in deze podcast meer. We bespreken welke mogelijkheden er op dit moment zijn en hoe je je als startup of scale-up zo goed mogelijk voorbereidt op dit traject.
In deze derde podcast over MDR praten we over het investeringsklimaat met Alwin van den Broek, Director Clinical Operations bij Clinical Research Organization BeVinced en met Rutger Flink, oprichter van PulmoTech, een start-up in beademingstechnologie. Alwin, fijn dat je erbij bent.
Alwin: Dankjewel voor de uitnodiging.
Luc: En Rutger, ook welkom bij deze podcast.
Rutger: Dankjewel, leuk om er te zijn.
Luc: Goed zo, gaan we gelijk van start met een brede vraag die toch ook gelijk de kern heeft. Alwin, hoe vindt een medtech startup op dit moment een investeerder?
Alwin: Nou, ik denk dat we even een stapje terug moeten nog als dat mag. Want vaak komen de innovaties in een onderzoeksinstelling, een instituut, denk aan de universiteiten, de hbo's. En de eerste stap daar is eigenlijk echt gaan praten met een valorisatie afdeling. Dus; hoe ga ik mijn idee eigenlijk omzetten naar de praktijk? En daar krijg je al een eerste idee van hoe kan ik nou, wat moet ik eigenlijk doen en wat komt er op me af. En dan denk ik dan volgens mij, ik ga een investering zoeken bij de friends, de fools, de families of zoals anderen dat noemen we de friends, de fans en de family. En dat zou een eerste goede stap kunnen zijn. En daarnaast hebben we natuurlijk wat subsidiemogelijkheden, denk aan de vroege fase financiering. Nou je hebt de ROM's waar we waarschijnlijk later nog wel over te spreken komen. De regionale ontwikkelmaatschappijen en daar heb je een aantal van in Nederland. Dus dat zijn wel echt de routes die je kan lopen. En misschien met de drie F's te beginnen. Dus de friends en de fools en de families.
Luc: Oké, daarmee bedoel je gewoon je bekende kringetje om je heen?
Alwin: Precies. Mensen die eigenlijk al jou kennen voordat jij deze hele route gaat starten, die wel vertrouwen hebben in jou, die weten wie je bent, wat je doet en daar kan je de eerste afspraak weer maken en kun je eigenlijk laten zien dat je geld op kan halen. En dat is denk ik misschien één van de meerwaardes van de drie F's, zoals die heten. Maar wellicht dat Rutger daar ook wat over toe wil voegen.
Rutger: Ja, en ik denk onze route is wel gelopen, zeg maar. Wij hadden zelf niet een vinding vanuit de universiteit. Ik was eigenlijk zelf met een idee gekomen, maar we zijn toen wel bij een soort van accelerator aangehaakt en bij zo’n accelerator, dan houdt het eigenlijk in je gaat je businessplan fine tunen. Maar je kan ook gaan pitchen en tijdens die pitches kunnen ook dan investeerders aanhaken, dat is eigenlijk ook onze manier geweest hoe wij met onze eerste investeerder in aanraking zijn gekomen. Gecombineerd dus met de subsidies en overheidsleningen die Alwin net noemde.
Luc: Ja, nou goed dit is een schets van de route die mogelijk is. Maar wat zijn nu een paar harde voorbereidende stappen die eigenlijk elke start-up of scale-up zou moeten voorbereiden?
Rutger: Ik denk wat daarin gewoon echt belangrijk is, is de stap naar de markt en hoe je dat ook wel zeker omdat we hier natuurlijk ook om rondom de medische wetgeving aan praten zijn, dus wat wordt genoemd een regulatory roadmap. Denk dat dat echt essentieel is, want dan weet ook weet je als start-up van, oké welke hurdles gaan we nou echt tegemoetkomen en ik denk niet zozeer dat moet stoppen met alleen die regulatory roadmap, maar dat je daar ook een prijskaartje aan moet plakken. Dus zorg ervoor dat je per test die je bijvoorbeeld uit moet gaan voeren, oké, wat kost dat? En als het fout gaat, wat eenmaal gebeurt in medtech, je gaat nooit een test eigenlijk gewoon in één keer met flying colours halen, zorg er dan ook voor dat als het fout gaat, dat je dus ook eigenlijk nog een buffer hebt om de test nog weer een keer uit te kunnen voeren. En ik denk als je dat van begin zo goed opzet, dat je dan eigenlijk veel beter voorbereid bent. Ook in het geval van PulmoTech, dan waren wij waarschijnlijk ook wat makkelijker door al die investeringsrondes heen gegaan.
Luc: Alwin, aanvullingen erop?
Alwin: Ja, wellicht heb je daar nog een stukje, de uitdaging die je hebt binnen de MDR of binnen de medische technologie is het stukje CE-markering. Dat is één mijlpaal die heel erg belangrijk is.
Luc: Dat is voor Europa. Dat het goed gekeurd is voor verspreiding in Europa.
Alwin: En dat zou je eerste een van de grootste mijlpalen kunnen zijn. Maar dat wil nog niet zeggen dat mensen het ook gaan kopen. Bijvoorbeeld in Nederland heb je dan ook weer de toelating tot zorgverzekeraars. En dat is weer een tweede uitdaging. Maar ook daar heb je weer informatie en data en bewijslast voor nodig. Dus dat maakt het wel heel erg uitdagend. En ik denk dat je juist de hele route in kaart moet hebben. Of in ieder geval er over nagedacht moet hebben. Om dat echt een goede start te geven.
Dus ik zou kijken en zoveel mogelijk informatie verzamelen en kijken met wie kan ik praten en wie heb ik daarvoor nodig om de juiste kennis tot me te nemen.
Luc: Ja, om te weten wat je niet weet in principe.
Alwin: Ja, precies en die verrassingen zijn pijnlijk als je daar…
Luc: Als je al onderweg bent.
Alwin: Als je al heel ver onderweg bent en je hebt met zo’n CE-markering en je bent eigenlijk de volgende stap gezet en dan zegt, ja maar niemand wil het kopen of de zorgverzekeraars willen het eigenlijk niet vergoeden. Ja, dan heb je een leuke technologie ontwikkeld.
Luc: Je noemde het net al, subsidieverstrekkers. Hoe kijken op dit ogenblik subsidieverstrekkers naar mogelijke investeringen?
Rutger: Ik denk dat dat eigenlijk een continu proces is. Dat loopt door. De overheid is er denk ik eigenlijk altijd om innovatie die toch wat lastiger van de grond afkomt. En medtech heeft dat inherent in zich. Want je bent gewoon vijf tot tien jaar aan het ontwikkelen, goedkeuring krijgen voordat je dus eigenlijk echt in die fase terecht komt waar je kan gaan commercialiseren en met zorgverzekeraars kan komen. Dus ik denk dat subsidies echt essentieel zijn voor medtech en dat dat ook wel altijd doorloopt. Maar waar Nederland toch wel een groot probleem heeft, is om van start-up naar scale-up toe te gaan. En veel van de subsidies en leningen die er zijn, die houden toch eigenlijk wel op, op het moment dat je geen R&D werkzaamheden meer doet. Terwijl eigenlijk heel veel startups nu een soort van zijn van oké, we zijn er doorheen. We zijn een paar van de lucky few die echt op het punt zijn gekomen dat je commercieel kan gaan.
Luc: Ja, het product ligt op tafel, maar dan?
Rutger: En dan? En daar zit nu een enorm investeringsgat. En dat is denk ik ook mooi, zeg maar, als de overheid subsidie-technisch daarin zou springen. Want het is natuurlijk extreem zonde om heel veel geld te investeren in startups om tot een product te komen. Maar dat product uiteindelijk nooit de markt gaat zien. Dus daar zijn, denk ik, mogelijkheden om ook in dat stuk te gaan duiken en niet alleen op het ontwikkelingsstuk te richten.
Luc: Hoe hebben de regels rond die MDR het investeringsklimaat nou veranderd, Alwin?
Alwin: Ik denk enerzijds dat de bewijslast en de bewijsdruk door de regelgeving echt een stuk omhoog is gegaan. Je ziet dat er veel meer klinische studies gedaan moeten worden en aan die data, daar hebben we het eerder al over gehad. Daar komt een bepaald kostenplaatje mee kijken. Dus dat is een deel. Maar er zijn nog niet zoveel succesverhalen. Als je in Nederland om je heen kijkt, hoeveel medtechs hebben we nu van onder het MDR tijdperk naar de markt gebracht. En hebben we dat helemaal succesvol gedaan. Ik denk dat dat er niet heel veel zijn. Laat ik het zo zeggen, het hadden er wel meer mogen zijn van mij. Dus ik denk dat dat één van de grote impact is. We moeten succes gaan creëren. En we moeten dat laten zien. En we moeten daar een keer doorheen. En daar zitten een aantal leerfases in. Dus ik denk dat het verschil, de MDR, een meerwaarde is voor de patiëntveiligheid en voor de performance. Maar dat we wel nog even goed moeten bedenken; wat is de impact eigenlijk op de bedrijfsvoering die erachter hangt. En hoe kunnen we dat nu naar het volgende niveau tillen. En ik denk dat dat wel, als je het mij vraagt, moeten we nu die stap gaan zetten. En eigenlijk hadden we daar iets eerder over na moeten denken.
Luc: Nou ja direct daarop voortbordurend; wat zouden we in Nederland anders moeten kunnen organiseren om dit te bereiken? Wat denk jij daarvan?
Rutger: Ik denk dat we iets minder op eilandjes moeten opereren want je noemde de ROM’s al bijvoorbeeld, maar dat is regionaal en ze blijven ook regionaal. Dus ja, je hebt echt clusters van medtech door heel Nederland heen. Maar eigenlijk leren we niet van elkaars fouten. Zeg maar gewoon, ik heb best wel wat bevriende start-ups waar ik mee omga. En die probeer ik ook te behoeden van de fouten die wij hebben gemaakt. Maar toch zeg maar, is dat niet landelijk georganiseerd. En ja, we zijn maar een kikkerlandje dus waarom gebeurt dat eigenlijk niet op een hoger niveau en ontstaat er een soort van beweging waarbij iedereen gewoon open en eerlijk deelt van oké, zorg niet dat je deze valkuil in fietst.
Alwin: En misschien mag ik daar iets toevoegen. Ik denk ook dat. Nederland is één. Maar de technologie, dan hebben we het over de Europese regelgeving, dat gaat niet alleen voor de Nederlanders. Dus de technologie die Rutger ontwikkeld heeft, dat is ook voor meer mensen. Maar de regels in Duitsland, in Frankrijk, zijn weer anders. En dat stukje moeten we ook leren begrijpen. Als wij iets gaan maken hier, dan moeten we misschien ook over de landsgrenzen gaan kijken. En daar onze kennis, informatie, assessments op doen aan de voorkant. En ik denk dat we net iets groter moeten denken dan de provincie.
Luc: Waar ik dan altijd een beetje mee zit, is die dualiteit. Je kan heel erg veel van elkaar leren natuurlijk. Maar er zit ook altijd iets commercieels op de achtergrond. Is dat niet een rem? Want je gooit natuurlijk wel al je kaarten op tafel. En je loopt het risico dat een ander daar op zijn minst met jouw idee misschien vandoor gaat. Voelen jullie dat? Is dat jullie ervaring?
Alwin: Ik denk dat er twee verschillende dingen zijn. Eén is natuurlijk de productinformatie en de technologie, dat is één. Maar het ecosysteem waar we het over hebben, dat is denk ik het andere. En daarmee willen we elkaar van educatie voorzien en van informatie. Dus ik denk dat dat twee verschillende stukken zijn. En de bereidwilligheid van de PulmoTechs in deze wereld is daar om te leren en te laten leren van de verbeteringen of van de kansen die er waren. En ik denk dat dat mooi is.
Rutger: Ik denk ook zeker in Nederland en eromheen, dat zeg maar die competitie die daar daadwerkelijk tussen zit, dat die gewoon heel beperkt is. En überhaupt zeg maar als je een startup zou hebben in Nederland die exact hetzelfde zou doen wat jij aan het doen bent, ga samenwerken! Breng het bij elkaar. Waarom ga je concurreren ten opzichte van elkaar? Dat is natuurlijk lastig als er dan nog wel investeerders mee gemoeid zijn, dat begrijp ik heel goed. Maar ik kan me nog geen casus bedenken op dit moment waarbij je echt gewoon twee Nederlandse medtech-startups hebt die exact hetzelfde aan het doen zijn. Het zal alleen maar complementair zijn aan elkaar.
Luc: Des te beter.
Waarom is het investeringsklimaat buiten Europa zo anders, Alwin?
Alwin: Ik denk dat er binnen Nederland heel veel nog gebouwd wordt op een stapel. We hebben de subsidies gehad, daarnaast heb je iets grotere financiering, je hebt nog een InvestNL, dat soort clubs die meedoen. In Amerika, laten we dat als voorbeeld nemen, heb je veel meer durfkapitalisten. Dat is denk ik daarom meer een tweede natuur. Ik denk dat Rutger daar nog wel wat meer over kan vertellen, hoe dat verschil echt tot de praktijk komt en hoe je dat kan ervaren. Maar ik denk dat daar het verschil een beetje zit. En we hebben in Nederland, ja we hebben een aantal, hoe zeg je dat, gaten eigenlijk in de financieringsrondes zitten. Dus de eerste stappen zijn te doen. De proof of concept kun je doen, je kunt de eerste fases kun je doorlopen. Maar dan moet je opschalen naar de volgende niveaus. Je moet klinische studies gaan doen, en daar komt zoveel meer investering bij kijken. En dat ligt er niet zomaar. En dat zijn wel risico's die niet iedereen wil nemen op dit moment nog. Omdat er nog geen succesverhalen zijn of beperkt. En daar zit wel ergens een gat waar we in moeten springen. Waar we moeten kijken, is daar niet een passende oplossing voor? En ik denk dat Rutger daar nog wel wat aan kan toevoegen.
Luc: Wat zijn jouw gedachten daarover Rutger?
Rutger: Ik denk inderdaad dat in Amerika heerst dat durfkapitaal wereldje veel meer. Zeg maar goed, silicon valley als een gewoon een leidend voorbeeld.
Luc: Die zijn gewoon intrinsiek bereid om meer risico te nemen.
Rutger: Ja, ook maar ze hebben een veel beter netwerk dus goed silicon valley is misschien is daar een uitzondering voor. Maar daar gebeurt wel heel veel, daar kunnen ze letterlijk de straat over lopen en ze lopen naar een andere investeerder. En zeggen van oké doe jullie mee aan deze ronde. En wat er in Nederland, maar ik denk ook wel daar buiten, gewoon veel al gebeurt, is dat investeerder zeggen; alsjeblieft hier is ons geld en succes! En vervolgens mag jij als founder, die eigenlijk gewoon een heel klein team heeft, ook nog eens een keer je financiering bij elkaar gaan zoeken voor de rondes nadat eigenlijk fancy capital is ingestapt. En koude acquisitie doen, want dat is het uiteindelijk zeg maar, als je investeringen binnen wil halen, is het eigenlijk niets anders dan een soort van sales funnel creëren. Het is gewoon…
Luc: Zoeken naar iemand die je zo gek kan krijgen.
Rutger: En uitsturen naar zoveel mogelijk mensen. En je krijgt alleen maar natuurlijk gewoon de deur tegen je neus aan, heel vaak. Dus daar moet je ook tegen kunnen op dat moment. Maar investeerders werken ook heel vaak wel, zeg maar gewoon door die warme introducties. En als investeerders niet goed genoeg netwerken en gewoon denken van ja, oké, weet je, we plaatsen ons geld en één op de twintig wordt een keer succesvol en we zien het wel. Ja, dan kan je eigenlijk net zo goed het casino in lopen en heb je misschien nog wel betere kansen.
Alwin: Ja, ik denk dat je niet moet vergeten dat je heel veel founders, dat die aan de ene kant proberen de technologie te ontwikkelen en daarnaast parallel de hele financieringsroute moeten optuigen.
Luc: Je hebt eigenlijk twee grote functies.
Alwin: Ja, en die uitdaging met de veranderende regelgeving met het hele dynamische pakket daaromheen binnen Nederland, binnen Europa, en de rest van de wereld heb je een heel erg grote uitdaging. En dan zou het mooi zijn als we zeggen, we hebben het netwerk, we kunnen niet alleen het geld brengen, maar we hebben ook nog wat meer toe te voegen. En dat is denk ik één uitdaging. En de andere is denk ik, de founders moeten wel en leren en doen tegelijk. En je kan eigenlijk geen fouten maken. Als je je design niet goed hebt en je moet weer drie maanden terug, dat is niet per se een hele leuke boodschap.
Luc: Nee, dan is de kans groot dat het gelijk afgelopen is.
Rutger, kan jij ons een beetje meenemen in de ontwikkeling van jouw product, van jouw bedrijf? En wat je terugkijkend daar graag anders in had gezien of de verzuchting van had ik dat maar eerder geweten?
Rutger: PulmoTech is ontstaan wel uit mijn onderzoek. Wat ik eerst in Groningen en daarna in Los Angeles heb gedaan op kinder-intensive cares. Daar zag ik eigenlijk een verbetering voor een product wat daar tijdens ons onderzoek werd gebruikt. Maar ik heb nadat ik zeg maar mijn onderzoek heb gedaan, heb ik wel twee jaar een uitstap gemaakt richting kwaliteit en regelgeving. En daar heb ik Alwin toen ook ontmoet. En ben ik echt helemaal in dat wereldje terecht gekomen. Dus mijn startpunt van PulmoTech is eigenlijk van begin af aan al geweest; we gaan een kwaliteitssysteem opzetten, we hoeven het nog niet volledig te gebruiken. Dat kwaliteitssysteem gaat niet op papier zijn, maar wordt elektronisch. En ik denk, dat is key, want op het moment dat jij een product gaat ontwikkelen en je hebt alles verspreid staan over Word documenten en Excel sheets, en je moet dan die hele, zoals het heet, je design traceability, moet je nog een keer gaan achterhalen, dan is gewoon het is het einde zoek. Dus wij zijn gewoon van het begin af aan begonnen met het implementeren van een elektronisch kwaliteitssysteem. En hebben daarin eigenlijk alles, alle gedachtespinsels maar gewoon neergezet zodat het altijd zeg maar, terug te halen viel. En dat is voor ons, denk ook als ik in het hele traject kijk, gewoon een lifesaver geweest.
Luc: Dat klinkt heel simpel eigenlijk.
Rutger: Maar je moet het wel net weten. En er zijn genoeg mensen die zeggen van oké, weet je hier heb je zestig Word documenten, dit is nu jouw kwaliteitssysteem, veel plezier ermee. En oh ja, we hebben het ge-copy-paste van een multinational. Dus ja, misschien is het eigenlijk ook wel even net iets te veel voor jullie. Dat moet gaan leven en daar hebben wij ook wel adviseurs zeg maar toen bij aangehaakt om ons daarin te sturen, ook al had ik, zeg maar, best wel wat achtergrond op dat gebied. Maar niet om het helemaal vanaf scratch op te zetten. Dus daar moet je ook hulp bij inroepen. Maar ik denk ook weer de valkuil die je kan hebben van... oké, je huurt iemand in voor een x-aantal dagen per week. Nou, die kostte goed wat geld. Een startup kan dat eigenlijk niet kwijt. Dus daar zit een afweging. Ik denk ook oprecht dat het voor een startup heel belangrijk is om te leren. Je moet het zelf maar opzetten en kijken waar het wel of niet fout gaat.
Maar ik denk als je dan meer teruggrijpt op van ja, wat had ik beter gedaan? Ik denk dat ik, als ik erop reflecteer, wel echt gewoon echt een technical founder ben geweest. Dus mijn achtergrond is in biomedical engineering. Ik vind die productontwikkeling heel leuk. Ik vind het heel leuk om in de kliniek te zijn. Maar het hele stuk dus inderdaad waar we nu over hebben om het geld op te halen, dat is mij opeens zomaar gewoon, hoppa, erbij ingeschoven.
Luc: Ja, inderdaad. In ons voorgesprek noemde je al van, ja, eigenlijk zou je als startup van af het begin af aan iemand naast je moeten hebben die alleen maar het geld binnenhaalt. Dat is eigenlijk natuurlijk best een goed idee.
Een hele hoop dingen al doorgenomen. Laten we concreet worden. Hoe vergroten we de slagingskans en verkleinen we de risico's voor startups? Hebben jullie nog een aantal hele concrete handvaten?
Alwin: Ik denk dat we misschien het loket - we zitten niet voor niks bij de podcast van Zorg voor Innoveren - dat we die podiums moeten gebruiken om te zeggen, kunnen wij niet een aantal, nou de kennis vergroten en stories delen. Ik denk dat dat meer, al vertellende wijze al heel veel leert en de ervaringen die zowel positief als negatief kunnen zijn, dat is denk ik een hele goede stap. En daarnaast denk ik dat we wellicht aan de voorkant moeten kijken welke technologieën zien we echt een volgende fase halen. Dus wellicht moeten we niet tien startups creëren, maar drie. Maar wel drie waarvan we de kans achten dat die groter is en dat we denken, hier zien we ook al een behoefte uit de markt. We zien een behoefte misschien bij de zorgverzekeraars. Het einde kunnen we hier zien. En ik denk dat we daar misschien wat strenger voor onszelf mogen zijn. Niet iedere start-up is leuk, maar dat moet niet een doel op zich zijn. De meeste mensen in de medtech willen graag iets bereiken voor de patiënt, uiteindelijk. En dat zijn wij aan het einde van de rit ook. Dus ik denk dat we daar echt, nou we moeten gewoon de drempel wat hoger leggen aan de voorkant.
Luc: Rutger?
Rutger: Ja, ik denk dat dat een heel terecht punt is. Maar ik denk ook wat erin meegenomen moet worden, is dat aan die voorkant dus die test wat grondiger is. En niet zozeer dat een founder komt met een bedrag van, noem maar anderhalf miljoen, wat hij nodig heeft om naar de markt toe te komen. Laat het maar gechallenged worden en gewoon gezegd worden vanaf het begin, nee, dat moet geen anderhalf zijn, maar het moet vijf zijn.
Want op het moment dat je eenmaal het hele traject van venture capital ingaat, dan gaat de teller lopen. Die hebben gewoon een lifetime van tien jaar, waarvan waarin ze zeg maar vijf jaar investeren en vijf jaar hun geld terug proberen te krijgen en door investeren in huidige startups. Dus er is maar eigenlijk een heel kort time frame zoals venture capital nu is opgezet om daarin te schieten. Dus als je van begin af aan eigenlijk al te weinig hebt, ben je al gedoemd om te falen over vijf jaar maar je weet het eigenlijk nog niet.
Luc: Nee, dat is hartstikke zonde natuurlijk. Ja, nou ja.
Alwin: Waar het hier ook over gaat, is dat er dus een bepaald bedrag beschikbaar is en daar hoort een bepaalde mijlpaal bij. Maar zoals we eigenlijk al continu ziet, er verandert wat en er gebeurt wat en daar moet je op inspelen. Of er gaat een test niet goed, dat moet opnieuw gedaan worden. En eigenlijk moet er net een soort van reservekapitaal zijn om wel je dak op het huis te laten zetten. En nu voelt het soms alsof je zegt, ja ik kan het hele huis bijna bouwen, maar het dak lukt net niet meer.
Luc: En dan heb je er dus niks aan.
Alwin: En dan heb je niks en dan kun je je huis ook niet verkopen. Ten minste, dat wordt wel lastig. Dus ik denk dat daar misschien ook al een conceptverandering in moet zitten. Van, hé, kunnen wij niet zorgen dat het er niet per se al overgemaakt wordt, maar wel dat het beschikbaar is. En dat we zeggen, we helpen jullie tot deze fase, in plaats van, we helpen jullie met dit bedrag.
Luc: Ja, er zit natuurlijk gewoon een spanning tussen de twee spelers. Je hebt iemand die een goed idee heeft voor uiteindelijk het verbeteren van patiëntenzorg. Ik heb een heel goed apparaat bedacht en er is geld voor nodig. Dus je hebt die tegenstelling van aan één kant, ik wil de technologie en de zorg bevorderen. Aan de andere kant moet er geld worden opgehaald. Hoe vertrouw je een investeerder? Hoe vind je een investeerder die hetzelfde hart heeft als jij hebt?
Rutger: Dat ontwikkel je denk ik ook gewoon over de loop der jaren, en of dat vertrouwen daar daadwerkelijk is. Ik weet niet eens of je dat echt aan de deur... of je direct weet wat je binnen hebt gehaald. Maar ik denk dat er van founders en investeerders naar elkaar toe gewoon eigenlijk, het moet ook heel duidelijk zijn, voor investeerders moet het simpelweg renderen. En als founder heb je te kiezen in bepaalde fases wat voor investeerders je uitzoekt. Dus als ik misschien weer terugkijk naar PulmoTech, heb ik wellicht te vroeg venture capital naar binnen gehaald en had ik net iets langer moeten wachten door toch wel friends, fools, family of wat je daar nog tussen hebt, zeg maar informals dus zeg maar dat zijn een beetje de rijke individuelen, zeg maar. Die wel zoiets hebben van, oeh, dit is wel echt een heel gaaf idee maar die zitten niet, zeg maar op zo'n cycle van een fonds. Daar zit nog een schakel tussen en het is voor je bedrijf extreem belangrijk in welke fase je wat voor type geld binnenhaalt. Dus het zou in die zin ook wel fijner zijn als er ook over die hele strekking meer overheidsgeld, subsidies beschikbaar zijn. Omdat venture capital in Nederland op dit moment is eigenlijk gewoon wegbewogen van medtech. Het is een redelijk hard statement misschien, maar ik denk dat, er zijn nog fondsen die het oppikken wanneer je al best wel commercieel succesvol bent. En dat komt ook omdat veel van die fondsen dus aan het einde van hun lifetime zitten. Dus zij hebben niet meer de tijd om 10, 15 jaar te wachten totdat hun investering een keer terugkomt. Dus het is heel logisch. Maar als daarvoor in de plaats geen nieuwe fondsen komen omdat medtech te risicovol is, dan ontstaat er dus een gigantisch gat.
Luc: Ja, die leemte. Nou eventjes wild fantaserend; hoe overtuigen we die investeerders of die subsidieverstrekkers van dat ze dat gat moeten gaan afdekken in een ideale wereld? Wie staat er dan op en zegt er wat waardoor er een ander sentiment gaat heersen? Heb je een idee, Alwin? Ik zie je heel diep nadenken.
Alwin: Nee, ik vind het een grote vraag voor een kleine podcast. Nee, misschien moet het wel in ieder geval, laten we zeggen, landelijk gedragen worden en we moeten wat barrières doorbreken in de vroege fase en begrijpen dat niet alles voor onszelf is. Dus bijvoorbeeld als ik kijk naar een ROM, die kunnen heel goed het eerste stapje daarin eens bijdragen. Maar wellicht kunnen die ook al zeggen, als het zover komt dat we andere stappen moeten zetten, laten wij dan een pas op de plaats maken en zeggen, laten we nu naar de volgende groep gaan.
Luc: Ja, een vervolgstap.
Alwin: Met daar misschien wel wat consequenties aan vast. En dat is niet altijd misschien goed voor de ROM. En dat kan een serieuze impact hebben, maar dan kan je denken, uiteindelijk wil je als ROM zeggen, we hebben wel drie technologieën verder geholpen. En ik denk dat daar wel wat in kan gebeuren. En ik noem nu de ROM als voorbeeld maar dat kan van alles zijn. In die vroege fase moeten gewoon zeggen, hé we zijn hier voor de innovatie en de technologie en dat moeten we denk ik even accepteren, wellicht.
Rutger: Om daarop aan te haken; ik denk de ROM’s worden inderdaad heel veel in zo'n vroege fase meegenomen ook met venture capital. Maar zij zijn ook weer gebonden aan staatssteunregels, want dat is een Europees geregeld dus zij mogen eigenlijk niet zomaar als overheid steun geven, zolang het niet marktconforme voorwaarden zijn. Maar goed, daar zit denk ik inderdaad wel de nodige speelruimte in. Dus op een moment inderdaad dat het tijd wordt om een stapje opzij te zetten, dan kan het best nog wel eens een keer gewoon zo zijn dat ze er heel erg, juist extra stijf in gaan zitten, in dat hele stuk. Dus daar is echt de afweging over van, ja oké, ga je de rol als investeerder op je nemen of de rol als overheid. En ga je het niet de ondernemer nog moeilijker maken dan het daadwerkelijk al is. Dus daar is denk ik inderdaad verbetering mogelijk. Maak het gewoon als overheid gewoon toch makkelijker om die startup op te zetten. Er is onlangs vanuit TechLeap natuurlijk ook een heel rapport over vrijgekomen. Zorg ervoor dat je werknemers beter kunt belonen. Zodat die ook bereid zijn om bij startups te gaan werken. Zorg dat alle financiële regels rondom investeerders worden versoepeld. Dat zijn toch wel dingen waardoor je het investeringsklimaat uiteindelijk veel beter kan maken. En dat risico wel genomen wordt, Maar ja, of wij ooit op het niveau van Amerika gaan komen, ja dit is natuurlijk ook gewoon een bepaalde mindset die er die er moet zijn.
Luc: Dat is een groot cultuurverschil.
Rutger: Maar zolang het besef er uiteindelijk maar is hoeveel geld erin moet, gewoon vanaf de start. In plaats van dat je eigenlijk gewoon al een hele fancy capital race gaat opstarten, terwijl je eigenlijk bij voorbaat al kon weten dat er veel te weinig geld in ging. Dus als je dat punt oplost, dan heb je denk ik al heel veel. En dan kom je wel terug op het punt van Alwin; dan ga je misschien nog wat minder investeren maar dan heb je ten minste wel degene die er doorheen komen, dat is niet meer een 1 op 20 kans die ze hebben.
Luc: Die kansen kan je nog veel groter maken.
Uitstekend, ik denk dat we een mooi verhaal hebben opgezet. Tot zover dan de podcast van vandaag. Dankjewel Alwin.
Alwin: Graag gedaan.
Luc: En Rutger, ook bedankt voor je bijdrage.
Rutger: Heel graag gedaan.
Luc: En natuurlijk ook aan de luisteraars bedankt. Hopelijk hebben we je vandaag weer veel nieuwe en nuttige zaken voorgeschoteld. Op onze website zorgvoorinnoveren.nl lees je veel meer dan we in een podcast als vandaag kunnen bespreken. Bekijk die site eens en zoek dan vooral ook de pagina over MDR even op. En je vindt ons natuurlijk ook op LinkedIn. Volg ons ook daar. Zorg voor innoverende podcast; mis hem niet. Tot de volgende keer.