Els Dozeman is behandelaar bij GGZ inGeest en biedt ‘blended behandelingen’ aan bij polikliniek Mindway. Mensen met depressie- en angststoornissen kunnen via een online platform behandeld worden. Maar er zijn nog een aantal obstakels te overwinnen, voordat deze manier van werken routine wordt. “Vanuit onderzoek en praktijk zie ik de voordelen van e-health. Collega’s zien die niet altijd, plus het is een hele verandering als je gewend bent aan je eigen methodiek en weinig digitaal werkt. Ik zeg: gewoon doen en kennis met elkaar delen.” 

In maart 2016 is GGZ inGeest gestart met een e-health polikliniek. Het platform Mindway werd geboren. Patiënten worden gewoon volgens protocol behandeld, het verschil is dat dit volledig of gedeeltelijk online kan. Samen met de behandelaar kiest de patiënt de gewenste combinatie van online en face-to-face behandelingen. "Blended betekent bij ons afwisseling van online en fysiek contact. Alle modules zijn te vinden op het behandelplatform. Voor corona bekeken we het platform samen in de polikliniek, we hadden toen nog geen goede software voor beeldbellen. Daar is een versnelling in gekomen en is het beeldbellen veilig geïmplementeerd binnen de organisatie. Binnen Mindway zien we mensen nu bijna niet meer op locatie, tenzij we een goede reden zien, zoals crisis of somatische problemen. Of als het een dringende wens van de patiënt is.”

Bewustwording nodig

“Een verwijzing van de huisarts is niet altijd vanzelfsprekend. We zijn bezig bewustwording te creëren bij patiënten en verwijzers. Ook dit is een behandelmogelijkheid! Langzamerhand zien mensen de voordelen van blended behandelen. Je moet er als behandelaar ook het type mens voor zijn. Niet iedereen vindt het fijn om online te werken, of missen digitale vaardigheden.” Online behandelen vereist een andere manier van werken. Volgens Els is er soms de ruimte en energie niet voor, maar Mindway heeft een belangrijke functie om online behandelen aan te jagen. “De behandeleffecten van online behandelen zijn net zo goed als de traditionele behandelingen. We weten ook dat het voor een groep patiënten een prettige uitkomst is. Ze hoeven niet te reizen en kunnen in hun eigen tijd aan de slag met de online modules. De kosteneffectiviteit is nog onduidelijk. Voor de organisatie is het een must en tegelijkertijd een vraagstuk. Wat levert het de organisatie precies op?”

Vaardigheden eigen maken

Niet iedereen is blij met de inzet van e-health. Bovendien zijn routines moeilijk aan te passen. “Zelf zie ik e-health als een extra instrument. Je kunt je patiënten gemakkelijk bereiken, ze hoeven geen boeken te kopen, het platform is gebruiksvriendelijk. Maar als je digitale vaardigheden niet op niveau zijn, vinden mensen online werken soms eng. Maar ik kan het ook, en ik ben een vrouw van 59 en zeker geen nerd! Het is een kwestie van je ertoe zetten en leren, je de vaardigheden eigen maken. Persoonlijk zou ik niet meer terug willen naar hoe ik hiervoor werkte. Kun je een online behandeling op maat aanbieden? Ja. Is het contact met de patiënt wel goed? Ook ja!”

Implementatie

“E-health staat of valt bij een goede techniek. Een goede helpdesk van de e-health software is bijvoorbeeld erg belangrijk. Maar ook de wifi-verbinding en gebruiksvriendelijkheid zijn belangrijke factoren. Een aandachtspunt is de taal die we spreken. Die van de aanbieder is anders dan die van de behandelaren. Maar dat gaat vaak goed: er is voldoende contact met de eindgebruiker en we ontwikkelen modules in samenspraak. Verder is het belangrijk dat de eindgebruikers goed geïnformeerd en getraind worden met de e-health die wordt ingezet. E-learnings moeten bijvoorbeeld ontwikkeld worden samen met psychologen.”

Online monitoren

Els ervaart het contact met haar patiënten sinds zij blended behandelt als beter. “Ik geef behandelingen die zich heel goed lenen voor de structuur van het platform dat ik gebruik. De patiënt heeft een digitaal overzicht van de modules en kan een digitaal dagboek bijhouden. Wij hebben ook een goed overzicht van de resultaten die de patiënt boekt, aangezien we online kunnen monitoren. Verder weet de patiënt goed wanneer ik bereikbaar ben maar krijgen zij vooral via het platform herinneringen en ondersteuning. De insteek is om patiënten minder afhankelijk te maken van hun behandelaar om zelf aan de slag te gaan met gedragsverandering.”

Tips voor ondernemers in de GGZ

“Bekijk naast de voordelen voor patiënten ook de voordelen voor de behandelaren die aan de slag gaan met e-health. Ik denk dat wij daar goed in gefaciliteerd moeten worden. Ook moet de focus niet liggen op volledig online. Het blijft belangrijk om je collega’s te blijven zien. Hoe zorg je voor cohesie tussen behandelaren? Zorg dat behandelaren deel uitmaken van een community. En opleidingen en e-learnings niet te vergeten: zorg voor digitaal vaardige zorgprofessionals om personeelsverlies tegen te gaan.”