Kennisbank Onderzoek Met wie onderzoek doen?

Met wie onderzoek doen?

Besef als zorgvernieuwer dat onderzoek iets is waarvoor je specifieke expertise nodig hebt. Doe je onderzoek daarom niet geheel zelf maar werk samen met partijen die een goede reputatie en veel ervaring hebben.

In ‘Met wie onderzoek doen’ geven we je een overzicht van de relevante partijen met wie je als zorgvernieuwer onderzoek kunt doen. Wat erg belangrijk is, is dat je als zorgvernieuwer goed voor ogen hebt welk soort onderzoek je wilt (laten) doen en welke vragen je beantwoord wilt zien. In dit deel gaan we daarom meer in op het wat dan het hoe van het onderzoek doen.

Er zijn vele partijen waar je als zorgvernieuwer terecht kunt als je onderzoek wilt (laten) doen, zowel op het gebied van business modellen, de zorgpraktijk als de technologie. Dit onderzoek kan bijdragen aan de verdere ontwikkeling van je zorgvernieuwing (formatieve evaluatie) of dienen als bewijslast dat je innovatie effectief is (summatieve evaluatie). Bovenstaand vind je een overzicht van relevante partijen in Nederland met hun expertise die jij als zorgvernieuwer kunt benaderen voor onderzoek.

Tips en tools uit de praktijk

Werken met studenten

Werken met studenten in onderzoek heeft voor- en nadelen die je zorgvuldig moet afwegen.

Nog vaak wordt gedacht dat onderzoek laten doen door studenten gratis is. Dit is niet terecht. Studenten hebben gedurende het onderzoekstraject goede begeleiding nodig van een ervaren, universitair geschoolde docent en daar worden door de universiteiten en hogescholen steeds vaker kosten voor in rekening gebracht. Goede begeleiding kost geld en de kosten voor onderzoek door studenten verschillen per universiteit, per hogeschool en zelfs per opleiding.

Uiteraard is het werken met studenten voor veel zorgvernieuwers aantrekkelijk vanwege de dikwijls goede prijs/kwaliteitsverhouding. Studenten hebben vaak een open, nieuwsgierige houding, zijn gewend om out-of-the-box te denken en zijn uiteraard op de hoogte van de ontwikkelingen in hun vakgebied, iets wat het onderzoek ten goede kan komen.

Houd er wel rekening mee dat voor werken met studenten niet altijd een resultaatgarantie wordt afgegeven. Voor de studenten staat immers de leerervaring voorop en mogen er dus fouten gemaakt worden. Maak dus bij het inschakelen van studenten voor onderzoek ook goede afspraken met de studenten en de begeleidende docent over de geleverde inspanning en de resultaatgarantie en laat deze vastleggen. Neem daarin ook mee wat er aan het einde van het traject aan onderzoeksdata wordt overgedragen en wie waarover mag publiceren. Dit voorkomt teleurstelling aan het einde van het traject - voor beide partijen.

Leren van onderzoeksresultaten

Houd vast aan je idealen, maar neem de tijd om te leren van onderzoeksresultaten.

De periode waarin je onderzoek doet is een gouden kans om samen met experts te leren hoe jouw innovatie in de praktijk uitpakt. Tijdens het onderzoek krijg je veel tussentijdse resultaten en feedback. Het kan zijn dat deze tussentijdse resultaten niet geheel in lijn liggen met wat jij verwacht had. Sommige zorgvernieuwers proberen vervolgens alle nieuwe wensen en eisen in hun innovatie te verwerken om teveel verschillende doelgroepen te bedienen. Andere zorgvernieuwers maken de fout de resultaten te negeren om gewoon hun originele idee door te zetten. Juist afwijkende resultaten geven je de kans om je innovatie aan te passen naar tussentijdse inzichten en op verantwoorde wijze verder te ontwikkelen.

Om de informatie die je tijdens het onderzoek krijgt goed op waarde te kunnen schatten en op juiste wijze te gebruiken is het raadzaam om tijdens je onderzoek regelmatig tijd in te plannen om met de onderzoekers van gedachten te wisselen over het verloop van het onderzoek en eventuele (tussen)resultaten. Wat valt er uit tegenslagen tijdens het onderzoek te leren? Wat kun je leren van resultaten die afwijken van je verwachtingen? En vooral, wat zou dit eventueel kunnen betekenen voor de verdere ontwikkeling van je innovatie? Op deze manier, met inbreng van weloverwogen reflectie en experts, kun je de tussentijdse resultaten verantwoord en kritisch afwegen tegen de visie die jij met je innovatie voor ogen hebt.

Een jonge ondernemer met passie om mensen met dementie meer eigen regie te geven heeft een sprekende klok ontwikkeld. Deze klok herinnert mensen met dementie op vooraf gestelde tijden aan afspraken of activiteiten door seintjes – gesproken berichten - te geven. De zorgvernieuwer verwacht dat mensen met dementie op deze seintjes zullen handelen en dat de klok hen zo ondersteunt in het zelfstandig blijven.

Om zijn verwachtingen te verifiëren en de werking van de klok in de praktijk te laten onderzoeken, heeft de zorgvernieuwer contact gezocht met een universiteit en vier hogescholen. Hij laat zijn klok onderzoeken in verschillende praktijksituaties en krijgt veel tussentijdse feedback, niet alleen over de werking van zijn innovatie maar ook over de wensen en eisen van de gebruikers in de praktijk.

Zo krijgt hij via de verschillende onderzoekers een lange lijst van gebruikerswensen binnen, variërend van de mogelijkheid om muziek te laten afspelen met de klok tot stemherkenning door de klok en van camera’s in de klok tot de mogelijkheid om de klok te laten bewegen. Het is nu voor de zorgvernieuwer de kunst om open te staan voor de wensen van de gebruikers, eventueel de beweegredenen achter deze wensen te vinden en deze vervolgens af te wegen aan zijn eigen visie voor de klok. Immers, als hij aan al deze eisen en wensen wil voldoen komt er een heel ander product uit, een die afbreuk kan doen aan de kracht van de eenvoud van het product dat hij voor ogen had.

Stakeholders aan boord

Betrek je stakeholders al in een vroeg stadium bij het onderzoek

Een van de meest gemaakte fouten is dat de stakeholders, en met name de patiënten en de zorgverzekeraar, vaak pas in een laat stadium betrokken worden bij het onderzoek. Hiermee doe je jezelf en je innovatie tekort. Het zijn namelijk vaak deze stakeholders die om bewijslast vragen. Ook bezitten deze stakeholders een schat van informatie betreffende onderzoek. Zo zijn patiëntenverenigingen goed op de hoogte van de specifieke situatie en behoeften van hun doelgroep en bezitten zorgverzekeraars veel relevante data betreffende het gebruik van zorg van een specifieke doelgroep. Daarnaast zijn beide partijen zeker op de hoogte van de laatste stand van onderzoek of weten van vergelijkbare innovaties.

Op de website van Zorgkaart Nederland vind je alle patiëntenorganisaties die op dit moment bekend zijn in Nederland. De meeste daarvan hebben zich verenigd in de landelijke koepelorganisatie Patiëntfederatie Nederland waar ze ook samenwerken op het gebied van onderzoek. Lees in het kennisbankonderwerp Patiënt Centraal verder over patiëntparticipatie.

Op het gebied van digitale zorg werken de zorgverzekeraars intensief samen om de implementatie ervan te versnellen. Raadpleeg het Kenniscentrum Digitale Zorg voor o.a. de zes speerpunten en voor gezamenlijke toetsing voor veilig gebruik in de zorg aan de hand van een leidraad. Voor overige innovaties kun je de zorgverzekeraars afzonderlijk benaderen via hun innovatie loketten en/of zorginkoop afdelingen. Je vindt een overzicht van alle zorgverzekeraars op de website van Zorgverzekeraars Nederland.