Mijn innovatie is klaar voor de test

Zorgvernieuwers denken soms pas aan samenwerking met patiënten op het moment dat ze een prototype hebben.

Toch is het verstandig om patiënten al in de fase van conceptontwikkeling te betrekken bij het proces. Dat voorkomt onaangename verrassingen. Bijvoorbeeld dat pas in de testfase blijkt dat laaggeletterden niet goed met een innovatie overweg kunnen.

Begin simpel.

In zorgvernieuwing lijkt eHealth het ei van Columbus. En inderdaad biedt het veel nieuwe perspectieven. Mits toegankelijk voor iedereen – dus ook voor de grote groep mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden (bijna 30 procent van de bevolking), en laaggeletterden (zo’n 1,3 miljoen mensen in Nederland).

De belangrijkste les: begin zo simpel mogelijk, de verdieping komt later. Ontwikkel een innovatie zo dat iedereen het snapt, en schakel juist ook laaggeletterden in bij je ontwikkelproces (zie ook de les ‘Vraag niet alleen de ‘usual suspects’).

Werk veel met beeld, filmpjes, pictogrammen en gesproken woord. En wees niet bang dat het té simpel wordt. Het is een misvatting dat eenvoudige informatie te makkelijk zou zijn voor hoogopgeleiden.

Begroot en beloon de inzet van patiënten.

Een grote frustratie van patiënten is dat ze vaak letterlijk kosten moeten maken om te kunnen participeren. Het is reëel om de inbreng van patiëntvertegenwoordigers te honoreren. Denk aan vacatiegeld bij een substantiële tijdsinvestering. En spreek af dat patiënten een vergoeding krijgen voor het bellen, reizen en parkeren.

Neem deze kosten op in je begroting. En reken daarin ook bepaalde faciliteiten mee, zoals het werk aan toegankelijke teksten en het toesturen van informatie op papier, in plaats van alleen per mail. Overigens hoeft een vergoeding niet alleen geld te zijn. Ook getoonde waardering en een bloemetje zijn vaak een boel waard!

Het is voor patiënten die meegewerkt hebben ook fijn om te horen wat er uiteindelijk met hun inbreng is gedaan. Heb je je innovatie uitgewerkt, gerealiseerd of verbeterd nadat je input van de patiënten hebt gekregen? Laat hen dit dan weten. Zo merken ze dat ze gehoord worden en dat hun advies niet in de wind wordt geslagen.

Zet een patiëntpanel in om jouw idee of innovatie te toetsen.

Dat kan op verschillende manieren:

• Via patiëntenverenigingen. Leden van een patiëntenvereniging vormen weliswaar een wat selecte groep, maar ze hebben wel veel weet van de ervaringen van andere patiënten. Op de website van Patiëntenfederatie Nederland staat een lijst van alle lidorganisaties.
• ZonMw geeft specifieke suggesties voor panels, met name die gericht zijn op de inzet bij onderzoek.
• Kijk ook op de sites van ouderenorganisaties als Unie KBO en het Ouderenfonds.
• Tot slot kun je tegen een vergoeding jouw idee toetsen bij de panelleden van Gezonde Mening. Of meld jezelf aan als panellid.

Schakel PGOsupport in, een onafhankelijke netwerkorganisatie voor patiënten- en gehandicaptenorganisaties.

PGOsupport adviseert deze organisaties en ondersteunt initiatieven die hun positie versterken. Bijvoorbeeld rond de Inbreng van het cliëntenperspectief bij zorgvernieuwing. Op de website van PGOsupport vind je ook een kennisbank met veel bruikbare informatie (bijvoorbeeld over cliëntperspectief).